• محمد علي اراكي

  • نام پدر :آقاخان فراهاني

    شهر محل سکونت :قم

    درجه علمی :مجتهد

    مذهب : تشيع

    ملیت : ايراني

    تخصص :

  • تحصيلات حوزوي:
    * مقدمات:
    حاج سيد جعفر شيثي.
    سطح:
    حاج شيخ عباس ادريس آبادي
    * خارج فقه و اصول:
    آيت اللّه محمدباقر اراكي (معروف به سلطان العلما)، اراك؛
    آيت اللّه سيدنورالدين اراكي، اراك؛
    آيت اللّه العظمي شيخ عبدالكريم حايري يزدي، 1332 هـ.ق، اراك؛
    آيت اللّه العظمي شيخ عبدالكريم حايري يزدي، سال 1340 هـ.ق، قم؛
    آيت اللّه العظمي سيدمحمدتقي خوانساري، 1355 هـ.ق، قم.
    * فلسفه:
    آيت اللّه العظمي محمدباقر اراكي (معروف به سلطان العلما)، شرح منظومه، اراك.)
  • * مقام معظم رهبري: «عبد ممتحن خدا و عالم زاهد و پارسا و اين ذخيره گران بهاي الهي در روزگار ما و اين بقية السلف صالح و يادگار اساتيد علم و عمل و تقوا، از جمله برگزيدگاني بود كه عمر طولاني و پر بركت را بي كم ترين خدشه و شايبه اي در طهارت و نزاهت و قداست و معنويت به سر آورد. راه خدا را با گامي استوار و اراده اي خلل ناپذير طي كرد و يك قرن، دل و جان منوّر و پاكيزه خود را در برابر جلوه هاي رنگارنگ دنياي فاني، تسليم ناپذير و تسخيرناپذير نگاه داشت.»
    * آيت اللّه العظمي بهجت: «ارتحال آيت الله اراكي در اين زمان، مانند اين است كه پنجاه مرجع تقليد، يك زمان از دنيا رفته باشند.»
    * آيت اللّه جوادي آملي: «كامل ترين نماز كه در صفوفش، علما و فضلا و طلاب حضور داشتند، نماز ايشان بود. اين بزرگ مرجع جهان تشيع، يك قرن را به عنوان عبد ممتحن الهي امتحان داد».
    * آيت اللّه سبحاني: «ساده زندگي مي كرد و زندگي زاهدانه عجيبي داشت و همه علما و شخصيت هاي بزرگ از جمله آيت الله خوانساري، حضرت امام، آيت الله حاج سيد احمد زنجاني و آيت الله داماد و ديگر بزرگان، پشت سر ايشان نماز مي خواندند و در عدالت و تقواي او، همگي متفق بودند».
    * آيت الله مصباح يزدي: «كسي كه بخواهد عمر 103 ساله را با نزاهت، پاكي، پاك دامني و وارستگي زندگي كند، كه دامنش به دنيا و پيروي از هواي نفس آلوده نشود، كار بزرگي است (كه) خداي متعال، اين توفيق را به ايشان ارزاني داشت».

    آثار مرتبط:
  • 1 ـ امام جمعه قم، پيش و پس از انقلاب اسلامي ايران؛
    2 ـ مرجع تقليد جهان تشيع؛
    3 ـ مدرس حوزه علميه، اراك ـ قم.)

    فعاليتها:
    1 ـ صدور اعلاميه براي پشتيباني از اعلاميه كوبنده امام خميني بر ضد لايحه كاپيتولاسيون و قوانين غير -اسلامي مصوب مجلس شوراي ملي، 1341 هـ.ش؛
    2 ـ پشتيباني از قيام نواب صفوي؛
    3 ـ پشتيباني از قيام حضرت امام خميني قبل و بعد از دستگيري و تبعيد ايشان؛
    4 ـ مبارزه با رژيم پهلوي و پشتيباني از انقلاب اسلامي؛
    5 ـ پشتيباني از برگزيدن آيت الله العظمي خامنه اي به مقام رهبري پس از درگذشت امام خميني؛
    6 ـ اقامه نماز جماعت، مدرسه فيضيه و حرم مطهر حضرت معصومه(س)، 40 سال.)
  • كتاب:
    1 ـ البيع، فقه، عربي، 2 ج، 1415 هـ.ق؛
    2 ـ شرح عروة الوثقي، فقه، عربي؛
    3 ـ المكاسب المحرمة، عربي، 1 ج، 1413 هـ.ق؛
    4 ـ الخيارات، عربي، 1 ج، 1345 هـ.ق؛
    5 ـ الطهارة، عربي، 2 ج، 1415 هـ.ق؛
    6 ـ النكاح و الطلاق، فقه، عربي؛
    7 ـ اصول فقه به ترتيب كفايه الاصول، اصول، عربي، 2 ج؛
    8 ـ اصول فقه به ترتيب دررالاصول، 2 ج، عربي، 2 ج؛
    9 ـ مناسك حج، فقه، عربي-10 ـ توضيح المسايل، فقه، فارسي، 1 ج.
    * مقاله و رساله:
    1 ـ مقاله ولايت تكويني ايمه(ع)، اعتقادات، فارسي؛
    2 ـ رسالة في الاثبات ولايت علي(ع)، عربي، 1 ج، 1357 هـ.ق؛
    3 ـ رسالة في الدماء الثلاثة، عربي؛
    4 ـ رسالة في الاجتهاد و التقليد، عربي، 2 ج، 1342 هـ.ق و 1357 هـ.ق
    5 ـ رسالة استفتايات، فقه، عربي؛
    6 ـ رسالة في الارث، فقه، عربي، 1 ج، 1413 هـ.ق؛
    7 ـ رسالة في نفقه الزوجه، فقه، عربي، 1413 هـ.ق؛
    8 ـ رسالة في الخمس، فقه، عربي، 1413 هـ.ق.
    * تقريرات:
    1 ـ تقرير درس آيت الله سلطان العلما اراكي؛
    2 ـ تقرير درس آيت الله العظمي شيخ عبدالكريم حايري يزدي، كتاب النكاح، عربي، 1348 هـ.ق؛
    3 ـ تقرير درس آيت الله العظمي شيخ عبدالكريم يزدي، كتاب الصلوة، عربي، 1348، هـ.ق؛
    4 ـ تقرير درس آيت اللّه العظمي سيدمحمدتقي خوانساري، فقه، عربي.
    * حاشيه و مقدمه:
    1 ـ حاشيه بر دررالاصول، آيت الله العظمي شيخ عبدالكريم حايري يزدي، اصول، عربي، 1 ج، 1408 هـ.ق؛
    2 ـ حاشيه بر عروة الوثقي، عربي-3 ـ مقدمه بر القرآن و العقل، آيت الله سيد نورالدين اراكي.
  • اساتيد

  • آيت الله العظمي محمدعلي اراكي درجمادي الثاني سال 1312  برابر با 1273 هـ.ش در خاندان علم و تقوا در شهر اراك، ديده به جهان گشود. پدرش، حاج ميرزا آقا خان فراهاني و مادرش، علويه و از فرزندان سيد حسن واقف بود. سيد حسن واقف از سادات گرانقدري است كه آرامگاهش در حوالي نطنز، زيارت گاه اهل نظر گرديده است.محمدعلي تحصيلات ابتدايي را در زادگاهش نزد عماد الذاكرين آغاز كرد و در نوجواني، وارد حوزه علميه اراك شد. وي دروس مقدمات و سطح را نزد استاداني هم چون: حاج سيد جعفر شيثي و ادريس آبادي فرا گرفت. سپس از درس خارج سلطان العلماء (صاحب حاشيه بر كفايه) بهره هاي فراوان برد.پس از ورود آيت اللّه العظمي شيخ عبدالكريم حايري يزدي به اراك و تأسيس حوزه علميه در آن جا (سال 1332 هـ . ق) وي به مدت 8 سال، از درس خارج فقه و اصول آن استاد بزرگ بهره گرفت.هنگامي كه آيت اللّه العظمي حايري در سال 1340 رهسپار قم شد و حوزه علميه قم را بنا نهاد، همراه استاد خويش به قم هجرت كرد. آيت الله اراكي تا پايان زندگي آيت اللّه العظمي حايري (23 سال) در حلقه درس استاد حضور مي يافت و درس ها و بحث هاي او را مي نوشت.آيت اللّه اراكي پس از درگذشت استاد (1355 هـ.ق) با آن كه خود به مقام والاي علمي رسيده بود، به دليل احترام و علاقه به آيت اللّه العظمي سيدمحمدتقي خوانساري، در كلاس درس ايشان حضور يافت و مانند شاگردي مبتدي در درس آيت اللّه العظمي خوانساري شركت مي كرد و بعضي از دروس ايشان را مي نگاشت.در پي درگذشت آيت اللّه العظمي خوانساري در سال 1331 هـ.ش، شاگردان ايشان از آيت اللّه اراكي خواستند كه درس آيت اللّه العظمي خوانساري را ادامه دهد. او اين درخواست را پذيرفت و تدريس را آغاز كرد و در مدت تدريس، شاگردان بسياري را در فقه و اصول پرورش داد. ايشان افزون بر تدريس، پژوهش و نگارش، به اقامه نماز جمعه پرداخت. وي با قرآن و تفسير «جوامع الجامع»، انس عجيبي داشت و هر روز يك جزء و در ماه مبارك رمضان، روزي 3 جزء قرآن مي خواند. علاقه وي به خاندان رسالت و احترام ويژه او به سادات نيز زبانزد همگان بود. آن فقيه وارسته از همراهي و همگامي با نهضت اسلامي به رهبري امام خميني دريغ نورزيد. اين انديشمند وارسته سرانجام با به يادگار نهادن آثار گران بها در فقه، اصول و ديگر معارف اسلامي، در تاريخ 23 مهر 73 برابر با 1415 هـ . ق به ملكوت اعلي پيوست. پيكر آن مرجع والامقام در تهران با حضور آيت اللّه خامنه اي; رهبر معظم انقلاب و مسؤولان نظام از بيمارستان شهيد رجايي تا ميدان راه آهن تشييع گشت. سپس به قم انتقال يافت و پس از تشييع با شكوه مردم قم، در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.